HARMONIA MUNDI

Een ernstig incident is altijd een mooie aanleiding om over iets fundamenteels na te denken. Want bij elke ramp, calamiteit, oorlog of tragedie is het een mode geworden om politieke daden te eisen van verregaande aard. Grondrechten moeten sneuvelen, privacy geschonden, religie gedemoniseerd, het kwaad gebagatelliseerd, en de moraal gebanaliseerd. Alles is geoorloogd indien maar het hogere doel wordt gediend: wereldvrede c.q. wereldharmonie.

Met het geval "Virginia shooting incident" was het niet veel anders. Meteen schiet de moderne wereld in de reflex van "afschaffen van een grondrecht". Het wapenbezit zou geen grondrecht zijn want sinds er een Staat is, is ze niet meer nodig. Linkse profs uit Los Angeles, linkse Europeanen enzovoorts grossieren erin.
Veel zogenaamde rechtse (of behoudende) Nederlanders zijn niet veel beter. Het hoofdcommentaar van het Reformatorisch Dagblad van 18 april wist ook niet veel meer te vertellen dan dat het van moed zou getuigen als de Amerikaanse overheid een verbod op wapens zou invoeren.
Natuurlijk, elke revolutie of terzijdestelling van de grondwet vraagt moed, daar heeft de commentator van het RD gelijk in. En gelet op het misbruik van grondrechten zou het een moedige zaak zijn indien alle overheden alle grondrechten zouden omzetten in een algemeen verbod op de uitoefening van alle grondrechten: vereniging (crimineel oogmerk), meningsuiting (haatzaaierij), godsdienst (onverdraagzaamheid), pers (verdraaiing der feiten), kiesrecht (het volk is gevaarlijk), onderwijs (ouders zijn onbetrouwbaar), enzovoorts.
Missing link in dit geheel is de vraag wat een "grondrecht" is. Wordt een grondrecht verleend door een overheid? Kan ze ook weer worden afgenomen? Met andere woorden: grondrechten bestaan dus niet want ze hebben geen grond? Ze gaan nergens aan vooraf, bovenuit en vormen nergens de fundamenten van?
Er zit een verdacht nihilistisch luchtje aan de vrome exercitie van het RD. Niets bestaat, alleen de macht bestaat. Ongedifferentieerde macht. Macht met het oog op de opheffing van alle verschillen en tegenstellingen. Voegelin noemt dit gnostisch. Anderen noemen dit theocratisch. Ik noem het liberaal, sociaal-democratisch, democratisch, modern, communistisch, islamitisch, libertijns, neoconservatief, puriteins, piëtistisch, neo-libertarisch, fascistisch, nazistisch, optimistisch, pacifistisch, bellicistisch, humanistisch, fideïstisch, relativistisch, harmonistisch.

Het laatste wat we nu nodig hebben is dat de burger elke mogeljkheid wordt afgenomen een sterke positie in te nemen ten aanzien van de overheid. Met de gedachte dat grondrechten kunnen worden afgeschaft, schaffen we in feite alle grondrechten af.
Er zit een gevaarlijk en grenzeloos naieve houding achter zo'n commentaar in het RD. Als we maar gehoorzaam zijn, onderdanig, kruiperig, temerig en slijmerig, dan zullen de libertijnen onze hals wel sparen. En zo niet: jammer dan. Dan is het voor altijd te laat en is er ook niets meer aan te doen. In beide gevallen hoeven we geen werkelijk risico te lopen. De harmonie doet zijn werk. De staat wil alles, wij geven alles.