vrijdag 27 juli 2007

VLEUGELLAM GESLAGEN - WHO'S NEXT?

Op het rechtse groepsblog "Het Vrije Volk" heeft Michiel Mans er de brui aan gegeven. Nu was Mans geen vriend van mij, integendeel. Maar afgezien daarvan is zijn stap leerzaam voor ons. De blogosfeer is een illusie die haar kinderen wegteert. Rechts helpt zichzelf om zeep wanneer ze blijft hangen in een sfeer van weblogs en groepsindividualisme.

Je kunt als rechtse schijver schrijven, bloggen en constateren wat je wilt. Steevast klinkt daarna bij jezelf of bij de lezers: "Wat nu?" "En wat dan?" Verlammende vragen die menigeen doet besluiten de pijp aan Maarten te geven.

Michiel Mans stopt er "voorlopig" mee. Het zal je maar gebeuren. Je spendeert al je tijd en mentale energie aan het project "Red Nederland van zichzelf". En wat krijg je ervoor terug? Het applaus van een vaste bezoekers. De blogosfeer bleek een beperkte markt te zijn waar lang niet iedereen langs komt "lezen". De world-wide-web is een Grand Illusion voor de wereldverbeteraars die dus meer nodig hebben dan een bord met wat toetsen.

Het gevoel slechts de kern van ware gelovigen te bereiken, hoe hard je ook schreeuwt, hoe goed je optreden ook in elkaar zit, hoe doortimmerd het programma ook is, doet iets met je. Het vlees is niet altijd gewillig; de geest houdt je ook niet blijvend voor de gek. Zelfs de marktplaats heeft wanden. De stand op de markt blijkt een podium. Het contact met de mensen is eenrichtingsverkeer. Wat overblijft is een rafelige show ten bate van een publiek dat in lunchpauze's, late uurtjes en een boos moment na het acht uurjournaal achter de voorstelling kruipt die "blogosfeer" heet.

Hoe virtuoos je ook speelt; het publiek blijft applaudisseren en het verkeer buiten het concertgebouw raast maar door. Voor wie het publiek wil vermaken niet erg. Maar voor wie de wereld aan het klavier wil zetten een voortdreinende bron van frustratie. Verstandelijk of psychisch - dat maakt niet uit. Existentieel is een beter woord voor de malaise die niet meer verdwijnt.

Het maakt niet uit wat je doet, het einde is in zicht. Michiel Mans stopt. Who's next?

Want wat Michiel Mans treft, is iets waar we allemaal rekening mee moeten houden. Rechts schrijven is vechten tegen jezelf. Is werken zonder loon, etaleren zonder aandacht. Het is werken met onvriendelijke klanten die je humeur bederven. Het is boetseren met stinkende klei waar niets van te maken valt. Je doet het een jaar, twee of drie misschien, en dan overvalt je de vraag: waar doe ik het voor?

Wat krijg ik er voor terug? Aanzien? Vrienden? Een beloning in de hemelse gewesten? Geld? Macht? Niets van dit alles. Het lucht zelfs niet op. De blogosfeer vraagt maar: 'meer!', 'meer!'; je geeft meer. Elke dag maar weer. De krant, het nieuws - het wordt allemaal munitie voor de pen. Het zicht wordt aangescherpt. Overal zie je de rottenis opdoemen. Er blijkt samenhang te bestaan tussen foute politiek en foute situaties. De blindheid van het volk wordt onuitstaanbaar.

Het wordt een last. De politici zijn onverbeterlijk. Het volk wil brood en spelen. En de medestanders blijken het vaak maar half te zien. Het is een lastige klus de ramp af te wenden.

Maar wat wil je ook? De wereld willen verbeteren - of althans een ramp tegenhouden is afkomstig uit een Amerikaanse cartoon uit de jaren '30. Jezus in de vorm van Supermouse; save the world, save the screen. Het motief deugt niet. En internet? Dat is een onnatuurlijk middel. Vrijblijvend vriendelijk aandringen is iets voor ouwe opoes. Als die dement worden, gaan die ook schreeuwen en klappertanden. Dat maakt geen indruk, ook niet als dit op het weg gebeurd in zwaarwichtig uitziende frames van journalistieke burgerpodia.

Rechtse mensen hadden vanouds andere middelen: de belastingambtenaar het dorp uitjagen. Knapenschenners in de sloot verzuipen. Vervelende jochies een pak rammel geven en desnoods in de kelder opsluiten. Allemaal middelen die ons zijn afgenomen. De burger is tot een tandeloze oude vrouw gemaakt met één speeltje: een blogosfeer-o-matic. Goed tegen de reumatiek, maar slecht voor het hart.

Vrijheid van meningsuiting is een fantastisch instrument in handen van een foute overheid. Het frustreert de burgers vanzelf. Ze taaien vanzelf af. En worden dan gewillige burgers en consumenten. De overheid weet: meningen zijn niets waard. Het is de macht die telt, en macht is er niet in de blogosfeer. Alleen de illusie die de blogger uitteert, zijn levensplezier ontneemt. En elke moderne illusie heeft een houdbaarheidsdatum: die van Mans heeft er één van twee jaar.

Wat menig rechts blogger niet weet: voor wie aftaait, dient de volgende illusie zich alweer aan. Wie teleurgesteld stopt met strijden wil van het leven genieten. Wil zich niet meer bekommeren. En zeker niet meer ergeren.

Dat kan niet. In een moderne wereld is zoiets onmogelijk. Mans denkt van wel; hij lijkt daarmee verdraaid veel op een moderne gristen. Deze laatste meent ook dat in het Eind der Tijden de catacomben ons een oord zullen bieden waarin we ons terug kunnen trekken. Of anders het woud, of de dijk van Noord-Groningen. Dat is ook een illusie, en wel een nog kwalijkere dan de vorige.

De moderne wijkplaatsen hangen vol camera's; overal klinkt Radio 538. Overal masseren de wereldverbeteraars zachtjes onze ziel. We worden slechts gelukkig door de boel te verraden. Door radicaal 180 graden anders te gaan denken. En dat is slechts voor zeer weinigen weggelegd. Wie de kerk verlaat, laat het goede achter en neemt het slechte voor altijd mee.

Dat geldt voor gristelijke kerken, en voor linkse kerken. Dat geldt voor elke 'kerk'. Dus ook voor de rechtse bloggerskerk. Je weet teveel, hebt teveel gezien. Van het leven genieten wordt tot een vleuggellam geslagen voortslepen. Je schrijft geen columns meer, maar denkt ze nog wel. Elk lezen van de krant, elk luisteren van de radio, elk opvangen van een gesprek in tram, metro of café is een posting op Het Vrije Volk.

Zie daar maar eens vanaf te komen. Dat lukt je niet.

De pijp hangt nog in het rek. De vragen blijven. "Wat nu?" En "who's next?"

Aan de achtergeblevenen de taak om hier een les uit te trekken. Hoe voorkomen we dat elk rechts weblog een doorvoerhaven wordt voor afgetaaide, ontmantelde, teleurgestelde, vleugellam geslagen burgers? Ooit weerbaar, maar nu zoekend naar plezier in het leven? Want zoals Mans zijn er velen. Ooit gedreven, nu uit de herinnering verdwenen.

Of is het maar eventjes vervelend? En staat het vervangende voetvolk al weer klaar? Als dat zo is, dan is ook dit weblog niet meer dan een verlengstuk van de linkse maatschappij. Daar leg ik me niet bij neer. De bloggercultuur heeft z'n grenzen. En voor wie dat niet in wil zien, is diezelfde bloggerscultuur een graf voor al je goede bedoelingen. Je legt erin af wat je tot een onvervangbaar en uniek mens maakte; je verlaat het graf als een linkse dertien-in-een-dozijn individu.

Maar tot rechts Nederland dit inziet, blijft de vraag staan: "Who's next?"

Noot
Dit is geschreven naar aanleiding van het afscheid van Michiel Mans van Het Vrije Volk, waar hij medewerker was.

Geen opmerkingen: