DE CONTROLESTAAT VAN VERDONK

Het liberale denken in Nederland krijgt een steeds grimmiger karakter. Moderne liberalen laten zich kennen als controlefreaks die het niet zo nauw nemen met de grondrechten en met de geschiedenis. De platte Rita Verdonk deed op dergelijke wijze van zich spreken.

Afgelopen week klonk er bij monde van Ed Sinke, de campagneleider van Rita Verdonk, volgende opmerkelijke uitspraak: "Vertrouwen is goed, controle is beter" [1]. Deze uitspraak deed hij naar aanleiding van de verkiezing binnen de VVD van het lijsttrekkerschap voor de komende Tweede-Kamerverkiezingen. Bij deze verkiezingen wil Rita Verdonk een waarnemer hebben. Niet dat ze haar eigen partijgenoten niet vertrouwt, maar "vertrouwen is goed, controle is beter".

Het moest er een keer van komen. Het grenzeloze, bodemloze en fundamentloze vertrouwen van de afgelopen decennia moest een keer worden afgestraft. Op zich genomen is het goed mogelijk dat de uitspraak een uitglijder is van een onervaren politica. Opvallend is dan wel dat èn er binnen de VVD geen protest klonk tegen deze bejegening èn dat deze uitspraak geheel past in het plaatje van deze tijd.

Bijna gelijktijdig klonk het pleidooi van hoogleraar Ellian, die pleitte voor een meer preventieve aanpak van terrorisme en fundamentalisme [2]. Om te beginnen moet er volgens hem op school worden geleerd wat de grondrechten zijn waarnaar iedere Nederlander zich heeft te voegen. Onder meer moet duidelijk zijn dat homoseksuelen dezelfde rechten hebben als heteroseksuelen en eveneens dat mannen en vrouwen gelijk zijn.

Het is niet duidelijk dat er aanwijzingen zijn dat scholen zouden aanzetten tot haat ten opzichte van homo's of van vrouwen. Zeker buiten het islamitische onderwijs lijkt er geen enkele reden te zijn dat er op scholen broeinesten van haatzaaierij zouden huizen. Maar ook hier geldt: "vertrouwen is goed, controle is beter". Want waarom zou je een mens vertrouwen die je niet kent? En aangezien vertrouwen beter is dan kennen èn controle nog beter is, is controle het antwoord op elk mogelijk probleem. Waarom zou je mogelijke problemen toelaten als je met wat meer controle juist kunt voorkomen dat je er ooit achter komt òf deze problemen ook werkelijk bestaan?

Maar waar de uitspraak in het onderwijs nog enigszins te begrijpen kunnen zijn - al zijn daar ook kanttekeningen bij te plaatsen - is ze in de rest van de maatschappij dubieus. In de leraar-leerlingrelatie kan er sprake zijn van gezonde controle, al zou het merkwaardig zijn om ook hier de controle voorop te stellen. Een goede leraar kent zijn leerlingen immers? En een goede werkgever kent toch immers zijn werknemers? En een goede ouder kent toch immers zijn of haar kind?

Waarschijnlijk niet in het universum van Verdonk, Sinke en aanverwante liberalen. Daar gelden wetten en regels die uitgaan van onpersoonlijke, zakelijke verhoudingen. In de contractmaatschappij worden mensen niet meer gekend, laat staan dat er vertrouwd kan worden. De gepropageerde potentiële mobiliteit in sociale, affectieve en economische relaties heeft ook geen tijd om nog mensen te vertrouwen op basis van kennen. Voeg daar het fenomeen "open grenzen" aan toe en het is duidelijk dat zoiets zelfs onmogelijk is.

Zonder dat ze het weet manifesteert Rita Verdonk zich als een politica die haar burgers niet kent, en waarschijnlijk ook niet vertrouwt. Haar vorm van liberalisme heeft geen innerlijke weerbaarheid om de ontwikkelingen van mobiliteit en verzakelijking van menselijke relaties tegen te willen houden. Het is dan ook niet vreemd dat ze dit gebrek aan innerlijke weerbaarheid op een ander projecteert.

Haar partijgenoten doen ook niet anders. Daar projecteert men dit onvermogen weliswaar niet op elkaar (althans niet naar de buitenwereld toe, zoals Verdonk) maar op de burger. Zoals afgelopen week bleek tijdens de bespreking van het "lespakket homoseksualiteit". Voor liberalen is het ondenkbaar dat ouders hun eigen waarden, normen en levenswijze standaard vinden in de opvoeding van hun kinderen. En is het eveneens ondenkbaar dat veel ouders hun kinderen een enigszins onbevangen jeugd willen schenken, ook in seksueel opzicht.

Sinds wanneer heeft de Staat een opvatting over seksualiteit? En sinds wanneer mogen burgers zelf niet meer weten wat ze "normaal" vinden? [3] Sinds de politiek heeft besloten dat ieder mens van jongs af aan een bewustzijnsdier moet worden. Een reflectie- en controlemachine die steeds maar moet denken: Is het wel echt wat ik voel? En wil ik dit wel echt? En ben ik dit wel echt? En houden mijn ouders wel van mij?

In de moderne Staat van Verdonk cum suis is de politiek je vriend, en zijn je ouders, je leraren en je geestelijke voorgangers de mensen die "gecontroleerd" moeten worden. Volgende stappen zijn niet moeilijk te verzinnen. Bijvoorbeeld: op school en thuis mag de kinderen niet meer worden verteld dat abortus een laakbare zaak is en neigt naar moord. Kijk: zoiets is wantrouwen voeden ten opzichte van juist die instantie die buiten elke twijfel verheven dient te zijn: de Staat. Want stel eens voor dat jonge mensen het in hun hoofd halen dat deze Staat wel eens immorele zijden heeft, en dat de door haar verzonnen principes wel eens humbug zouden kunnen zijn?

De geschiedenis beweegt zich zo met minuscule stapjes naar het einde van het liberalisme en naar de opkomst van de controlestaat. De vreemde uitspraak van Rita Verdonk van de afgelopen week was weliswaar waarschijnlijk onnozel (en even onnozel onopgemerkt), maar daarom kwamen ze nog niet uit de lucht vallen. Want wie zich neerlegt bij een globalistische politiek van immigratie, uiterlijke integratie, individualisme, wereldwijde vrijhandel en contractuele relaties heeft geen ander alternatief dan de controlestaat. Om van iets ergers maar te zwijgen.

Noten

[1] Verdonk wil waarnemer bij verkiezing in Reformatorisch Dagblad d.d. 18/04/2006.

[2] Zie voor de uitspraken van prof. Ellian: "Terreurbestrijding lastig door vele knelpunten".

[3] Waar dat toe kan leiden laat ons een land als Frankrijk zien, waar enkele weken geleden nog een politicus werd veroordeeld omdat hij het had gewaagd heteroseksualiteit moreler te vinden dan homoseksualiteit. Lees hiervoor: Neo-Draconisme door Paul Belien op Brussels Journal d.d. 27/01/2006.

<-span>